W sprawie świecy i nie tylko. Uczenie wrażliwości jest naszym wspólnym zadaniem

Głośna w ostatnich dniach sprawa produkcji i sprzedaży woskowych świec w kształcie Żyda odsłoniła potrzebę zwrócenia uwagi na elementarną wrażliwość w życiu społecznym. Po tragicznych doświadczeniach II wojny światowej jakakolwiek forma, która odnosi się do spalania Żyda, budzi najgorsze skojarzenia i narusza pamięć ofiar Zagłady.

Mamy nadzieję, że nie takie były intencje producenta, ale również w takim przypadku sprawa zasługuje na uwagę. Pokazuje ona szerszy problem świadomego lub nieświadomego wykorzystywania wizerunku Żydów w taki sposób, który utrwala krzywdzące stereotypy, buduje negatywny obraz całej społeczności i wzmacnia postrzeganie Żydów jako obcych.

Niezwykle popularna w stacjonarnych i internetowych sklepach z pamiątkami figurka „Żyda na szczęście” to jeden z dobitnych przykładów tego zjawiska. Dla wielu osób to tylko niewinna tradycja, żart, przymrużenie oka, doświadczenie pokazuje jednak, że obrazy i słowa, którymi się posługujemy, mają ogromną moc. Całe pokolenia mimowolnie uczą się w ten sposób myślenia o Żydach zgodnie z utrwalonym stereotypem bankiera, wyzyskiwacza, oszusta, obracającego ogromnymi sumami pieniędzy.

Tego rodzaju wizerunki powinny raz na zawsze zniknąć z naszego krajobrazu – bynajmniej nie ze względu na źle pojętą polityczną poprawność, lecz właśnie ze względu na wrażliwość na drugiego człowieka, której tak bardzo nam na co dzień brakuje. Apelujemy do osób, które zajmują się wytwarzaniem i dystrybucją takich produktów, by zrezygnowały z tego w imię wyższego celu.

Uczenie tej wrażliwości jest zadaniem nas wszystkich – nie tylko organizacji zajmujących się sprawami żydowskimi, ale także nauczycieli, dziennikarzy czy rodziców. W tym kontekście trudno też nie wspomnieć o szczególnym zadaniu Kościoła, zwłaszcza w obliczu zbliżającego się Wielkiego Tygodnia, który w historii obfitował w tradycje i przekazy piętnujące Żydów – podobnie jak karykaturalne, dehumanizujące przedstawianie Żyda w jasełkach. Uważamy za niezwykle istotne, by soborowe nauczanie Kościoła, zgodnie z którym „nie należy przedstawiać Żydów jako odrzuconych ani jako przeklętych przez Boga, rzekomo na podstawie Pisma świętego”, docierało do wiernych we wszystkich parafiach.

Niech każdy z nas dołoży swoją cegiełkę do tego, by wszelkie formy antysemityzmu stały się jedynie smutnym dziedzictwem przeszłości.

 

Klub Chrześcijan i Żydów “Przymierze”

Nasi partnerzy