S. Katarzyna Kowalska NDS

Sorry, this entry is only available in Polish. For the sake of viewer convenience, the content can be shown below in an alternative language. You may click the link to switch the active language.

Kraków bez wielowiekowej obecności społeczności żydowskiej byłby dziś zupełnie innym miastem. Tu kwitło jej życie religijne, rozwijała się kultura, precyzowała tożsamość i świadomość narodowa. Przez stulecia Żydzi stali się niezbędną składową krakowskiego życia gospodarczego, artystycznego
i intelektualnego.

Dlatego dziś to właśnie w Krakowie przyznawana jest Nagroda im. księdza Stanisława Musiała. To wyjątkowe wyróżnienie honorujące osoby, dzięki którym współcześnie rodzi się i zyskuje kształt wspólny język Żydów i Polaków. Dzięki wieloletniej pracy naszych laureatów w języku tym pojawiają się konieczne dla wzajemnego zbliżenia słowa i pojęcia, a stereotypy i uprzedzenia zastępowane są wiedzą o sobie.

Na tym polu od lat działa siostra Katarzyna Kowalska ze zgromadzenia Notre Dame de Sion. Jako początkująca studentka teologii w 2003 roku wzięła udział w międzynarodowym seminarium chrześcijańsko-żydowskim, które spowodowało w jej życiu rewolucję. Rewolucję zarówno jeśli chodzi o dialog, jak i rozumienie siebie. Odkryła wtedy lukę we własnej tożsamości i tożsamości miejsca, z którego pochodzi – Rzeszowszczyzny. Rozwijało się tam przecież bujnie życie żydowskie, z którego nie zdawała sobie wcześniej sprawy. Wtedy narodziło się jej postanowienie, że potrzebuje zrozumieć, kim są Żydzi i czym jest judaizm nie pomimo, ale ze względu na swoją wiarę chrześcijańską.

Jej kolejnym krokiem było związanie się ze zgromadzeniem Sióstr Matki Bożej z Syjonu, które już od założenia w połowie XIX wieku miało liczne kontakty z Żydami i przechodziło w latach przed Soborem bardzo intensywny proces zmian w rozumieniu chrześcijańskiego stosunku do judaizmu m.in. poprzez intensywne studia biblijne.

Dialog z Żydami jako mniejszością przez wieki kontestowaną popchnął siostry także do życia dialogiem w działaniu, czyli w stronę sprawiedliwości społecznej. W różnych krajach działają one na rzecz poprawy sytuacji kobiet, dzieci, osób LGBT+, wszystkich w różny sposób wykluczonych. Dialog, który prowadzą, to w mniejszej mierze dialog teologiczny, a bardziej spotkanie z Innym: kimkolwiek on jest.

Siostra Kowalska po odbyciu nowicjatu w Krakowie, gdzie znajduje się polska wspólnota Syjonu, została wysłana między innymi na Filipiny i do Jerozolimy – spędziła tam 4 lata. Obroniła także doktorat w Leo Baeck College w Londynie, z którym jej zgromadzenie utrzymuje relację już od blisko siedmiu dekad. To progresywna szkoła rabiniczna dla Żydów konserwatywnych, reformowanych i liberalnych w Wielkiej Brytanii i całej Europie. Została wykładowczynią w Betlejem, Harare (w Zimbabwe), Warszawie, Jerozolimie, Londynie i Krakowie.

31 maja 2023 roku Walne Zgromadzenie Członków Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów dokonało wyboru współprzewodniczących reprezentujących obie religie. Siostra Katarzyna Kowalska zastąpiła w tej roli Zbigniewa Nosowskiego, stając się pierwszą kobietą w historii, pełniącą tę funkcję.

Zgodnie z charyzmatem jej Zgromadzenia siostra stara się być jak najbliżej codziennych ludzkich problemów, rozumieć zagubienie współczesnych ludzi, ich trudności związane z wiarą, przebaczeniem, uznaniem odmienności innych.

Angażując się w działania dialogowe w Wielkiej Brytanii, Polsce i Izraelu pracuje nad wykorzenianiem skutków antysemityzmu oraz umocnieniem wiary chrześcijańskiej przez zgłębianie Biblii. Podejmuje też działalność na rzecz osób doświadczających dyskryminacji rasowej, religijnej i socjalnej.

Siostra Kowalska jako Polka, która urodziła się na Podkarpaciu – w niegdysiejszej krainie sztetli – przekonuje, że mamy obowiązek poznawać, kim byli nasi żydowscy sąsiedzi. Musimy przywracać pamięć o nich, budować mosty zrozumienia i empatii oraz uczyć, że inna religia, kultura czy kolor skóry nie są zagrożeniem, ale ubogaceniem.

Tegoroczna laureatka udowadnia, że odkrywanie i coraz głębsze poznawanie historii Żydów polskich, z ich bogatą tradycją duchową, może być oryginalnym wkładem w teologię. W jej ocenie ważnym elementem dialogu jest nie tylko integracja, ale także podkreślenie szacunku do odrębności. Jej ścieżka duchowa i akademicka pokazuje, że możemy być bardzo blisko, a jednocześnie zachowywać swoją tożsamość.